Co ciekawe, dzień ten ma długą historię, gdyż ustanowiono go na początku XX wieku. Tym samym chciano zwrócić uwagę na zagrożenia, jakie czyhają na ptaki, a także podkreślić potrzebę ich ochrony.

W ubiegłym roku na krajową listę awifauny wpisano 467 stwierdzonych gatunków, z czego w polskich lasach występuje i zwykle gniazduje ponad 130 gatunków.

Mimo że ptaki wydają się oczywistym elementem naszego otoczenia, to warto poznać ich tajemnice. Jedna z najbardziej fascynujących ciekawostek dotyczy ich budowy, a dokładnie przystosowania do lotu. Mimo że budowa ptasiego szkieletu jest podobna jak u pozostałych kręgowców, to liczba kości została zredukowana do niezbędnego minimum. I tak ptasie stopy mają mniej kości niż ssaków. To oznacza, że ptaki chodzą na palcach, a to, co uważamy za kolana w rzeczywistości jest stopami. Poza tym kości ptaków są wypełnione powietrzem a nie szpikiem. Nie tylko dzięki temu są lżejsze, ptaki pozbyły się także szczęk i zębów (to także gwarantuje im zachowanie równowagi w czasie lotu).

Zapraszamy także do lektury: Z pamiętnika skrzydlatych myśli oraz ptasiego Kalendarza z lasu

Fascynujące jest także zjawisko migracji wśród ptaków (przed wiekami wierzono, że jesienią jeden gatunek ptaka zmienia się w inny, by wiosną wrócić do swojej formy z cieplejszych miesięcy).

Fenomen tych wędrówek ptaków niezmiennie fascynuje ornitologów - naukowców i amatorów. Każdego roku, z początkiem wiosny wielu z nich z niecierpliwością wyczekuje pierwszych powracających na lęgowiska bocianów czy jerzyków. Dzięki obserwacji wiemy, że ogólny kierunek przebiega z północy na południe.

Większość europejskich gatunków wędrownych kieruje się jesienią na południowy zachód lub południowy wschód. Wybieranie tras wędrówki i wysokości lotu zależy od możliwości biologicznej danego gatunku, np. ptaki wodne najczęściej lecą nisko, wzdłuż dolin rzek lub wybrzeży, a ptaki typowo lądowe zwykle szerokim frontem, przeciętnie do 3000 m n.p.m.

Małe ptaki odbywają loty z prędkością 50-70 km/godz. Mniejsze ptaki pokonują dziennie około 100 km, duże do 500 km. W ciągu dnia wiele ptaków orientuje się dzięki Słońcu, natomiast nocą mogą oceniać kierunek na podstawie położenia gwiazd. Niektóre podążają wzdłuż dolin rzek, pasm górskich, czy brzegów mórz. Pewne gatunki są wrażliwe na pole magnetyczne ziemi, spolaryzowane światło, promieniowanie podczerwone, a nawet nieznane zmiany ciepła atmosferycznego.

Warto pamiętać, że różnorodność gatunków ptaków, które można spotkać w naszym otoczeniu zależy od tego, czy znajdą pożywienie oraz schronienie. Pamiętajmy, aby zadbać o skrzydlatą brać, gdyż ta odwdzięczy się pięknym śpiewem. Będziemy mieli także niezwykłą możliwość ich obserwowania.